بقعه دو برادران سید معین و مبین املش

بقعه «دو برادران» در شرق گیلان به مدفن سادات و یا بزرگی که مورد احترام مردم بود، بقعه می‌گویند. بقعه معروف به دو برادران، مدفن «سید مبین و سید معین» است و بر اساس آنچه در شجره نامه ذکر شده، این دو برادر، منتسب به امام موسی کاظم(ع) می‌باشند. خوشبختانه ساختمان این بقعه، نوسازی نشده و معماری سنتی گیلان را حفظ کرده است. بنای بقعه قدیمی است و همانند بسیاری از بقع‌های گیلان از سه طرف ایوان وسیع دارد. سقف واشان کشی و پل کوبی شده و سقف سراسر سفال است. صندوق مرقد چوبی و قدیمی است و بر بدنه آن نوعی مشبک کاری ساده صورت گرفته است. منوچهر ستوده که دهه ۴۰مامور بررسی و یادداشت برداری از بناهای میراثی گیلان مازندارن بود، در این باره می‌نویسد:« بقعه آقا سید معین و آقا سید مبین فرزندان امام موسی کاظم بر سر راه دهکده املش نزدیک تمیجان رانکوه قرار دارد. بنای اصلی بقعه ۷۶۰ در ۷۵۰ سانتی متر است. دو در ورودی جنوبی - غربی دارد. بالای در ورودی جنوبی خفنگی مشبک ظریف و بالای در ورودی غربی خفنگی مشبک چوبین عادی است. در دیوارهای غربی شرقی و شمالی پنجره های مشبک نورگیر است. صندوقی تخته ای به درازای ۲۶۰ و پهنای ۱۶۰ و بلندی ۱۳۰سانتیمتر میان بناست. »

اما آنچه باعث تاسف و افسوس است، از بین رفتن نقاشی های دوره قاجار این بناست. این بقعه، همانند بسیاری از بِقاع شرق گیلان، دارای نقاشی های دیواری ملهم از حوادث کربلا بود. متاسفانه در چندسال اخیر به بهانه بهسازی بقعه، روی تمام نقاشی های داخل بنا و ایوان گچ کشیده اند. در زمان بازدید ستوده این نقاشی ها هنوز بود:« بر جدارهای دیوارهای داخلی بقعه مجالسی از نقاشی های مذهبی است. ایوانها دارای ستون های چهارسو با سرستون های عادی است. ایوان جنوبی دری ورودی مشبک دارد. سقف بقعه و ایوانها واشان کشی و پل کوبی است. مراسم علم بندی روز اول محرم و مراسم علم واچینی روز سیزدهم محرم برپا می شود.»